Elke dag stroomt er rivierwater in en uit de Sparc-gebieden, op het ritme van de getijden. Door die dynamiek en het samenspel tussen land en water ontstaat er bijzondere getijdennatuur: zoetwaterslikken en -schorren, rietvelden en wilgenvloedbossen. Ze vormen een cruciale partner in de strijd tegen de klimaatverandering.
Natuur als krachtig antwoord
Om de gevolgen van de zeespiegelstijging en overstromingen te verminderen is getijdennatuur een onmisbare bondgenoot. Met een wijzigend klimaat hebben onze getijdenrivieren meer ruimte nodig. Getijdengebieden bieden een robuuste bescherming tegen wateroverlast. Dankzij LIFE Sparc kunnen we de weinige resterende stukjes getijdennatuur in Vlaanderen opnieuw doen floreren en met elkaar verbinden. Zo vormen ze samen een robuust en veerkrachtig ecosysteem dat niet alleen weerbaarder is tegen de klimaatverandering, maar ons een hele waaier voordelen levert, zoals de zuivering van het rivierwater.
De vele facetten van getijdennatuur
Slikken
Dit zijn de laaggelegen, onbegroeide stukken grond die twee keer per dag overstromen. Het krioelt er van de wormen, krabben en andere minidiertjes. Vele vogels komen hierop af voor een stevige maaltijd.
Schorren
Bij elke vloed laat de rivier een laagje slib achter. Na verloop van tijd komen delen iets hoger te liggen waardoor slikken geleidelijk ophogen tot schorren. Die worden alleen nog overspoeld bij springtij, ongeveer twee keer per maand. Op de schorren vinden we planten zoals kattenstaart, spindotterbloem en waterpeper.
Rietvelden
De hogere schorren raken begroeid met soorten als riet en harig wilgenroosje, de ideale plek voor allerlei rietvogels zoals de blauwborst en de rietzanger.
Wilgenvloedbos
Naarmate de schorren zich verder ontwikkelen, evolueert ook de plantengroei. Er ontstaan wilgenvloedbossen die aangepast zijn aan overstromingen. De dichte, ondoordringbare wilgenvloedbossen in het water, die erg lijken op tropische mangroven, zijn erg gegeerd bij zang- en moerasvogels zoals de woudaap en de kleine karekiet. Ze komen er rusten, schuilen en broeden.
Zeldzaam in Europa
Zoetwaterschorren zijn uiterst zeldzaam geworden in Europa. In België vind je ze slechts op een paar plekken terug, zoals in de Sparc-gebieden. Met LIFE Sparc-project doen we er alles aan om dit bijzondere natuurtype alle kansen te geven.
