Het is stormseizoen en dat brengt een verhoogd risico op wateroverlast met zich mee. Een keten van overstromingsgebieden staat paraat om Vlaanderen daartegen te beschermen.
De Scheldevallei is in het bijzonder gevoelig aan overstromingen tijdens stormtij. Dat valt gemiddeld één of twee keer per jaar voor wanneer het springtij, dat twee keer per maand optreedt, samenvalt met een noordwesterstorm op de Noordzee. Hevige wind en hoge waterstanden zorgen dan samen voor stormvloedgolven die via de Schelde het binnenland inrollen. Dat klinkt misschien onheilspellend. Gelukkig werken we al meer dan veertig jaar aan een imposante verdedigingslinie. Die bestaat aan de ene kant uit de overstromingsgebieden en dijkwerken van het Sigmaplan, waar ook de acht LIFE Sparc-gebieden deel van uitmaken. Aan de andere kant staat de almaar groeiende kennis van onze waterbouwkundige experts klaar om het water in goede banen te leiden. Even kijken hoe dat in zijn werk gaat.
Bewezen diensten
De voorbije jaren hebben onze overstromingsgebieden al herhaaldelijk hun nut bewezen. Dat was vorig jaar nog het geval tijdens storm Ciara en zeker tijdens de sinterklaasstorm van 2013. De overstromingsgebieden konden toen op strategische plaatsen water bergen en zo het waterniveau op de Schelde verlagen. Het leverde ons tegelijk veel nuttige inzichten op om gelijke tred te houden met de gevolgen van de klimaatverandering: een hoger waterpeil en steeds grilliger weer. Zo leerden we dankzij nauwkeurige metingen tijdens de sinterklaasstorm veel bij over de effecten van onze overstromingsgebieden. We weten onder meer dat ze toen het waterpeil tot een halve meter verlaagden en dat het cruciaal is om over verschillende gebieden te beschikken, verspreid langs de Schelde en haar bijrivieren.
Beproefde procedure
Er staat een beproefde procedure klaar als er stormtij aan de horizon dreigt. Al enkele dagen op voorhand overleggen experts van De Vlaamse Waterweg nv, het Waterbouwkundig Laboratorium en de River Information Services. Ze houden de voorspellingen en weer- en waterkaarten in de gaten en kondigen indien nodig de procedure ‘stormtij’ af.
Dat betekent dat de overstromingsgebieden in werking zullen treden en daarom worden ze afgesloten. Het is namelijk heel gevaarlijk om je in een overstromingsgebied te wagen als de rivier overstroomt. De overstromingsgebieden bergen dan grote hoeveelheden water, waardoor het waterpeil op de rivier daalt. Gedurende het hele stormtij blijven specialisten de weers- en waterstanden nauwlettend in de gaten houden, tot het weer veilig is en de gebieden opnieuw open gaan. Als er binnenkort dus een stevige storm de kop opsteekt, wees dan gerust: we zijn voorbereid, leren uit elke ervaring en treffen voorbereidingen met het oog op de toekomst. Maar hou het vooral veilig en volg het onweer gezellig op tv.
Blijf je graag op de hoogte over LIFE Sparc? Schrijf je dan hier in voor onze halfjaarlijkse nieuwsflash.
