Meer dan 100 Vlaamse en Nederlandse organisaties dragen de Schelde Delta voor als kandidaat om een UNESCO Global Geopark te worden. Zo willen ze de unieke geologische eigenschappen en geschiedenis van het estuarium inzetten om de regio duurzaam te ontwikkelen.
De Schelde Delta is technisch gezien een estuarium: een brede riviermonding waar de getijden een sterke invloed hebben. Ze mengen zoet en zout water, kneden het landschap door de eeuwen heen en geven zo vorm aan de natuur en de geschiedenis van de hele streek. Verdronken dorpen, bolle akkers, polders, forten en linies … In het Scheldegebied – dat zich uitstrekt over de provincies West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Antwerpen in België en Zeeland en Noord-Brabant in Nederland – ligt die geschiedenis overal om je heen.
En het is niet alleen geschiedenis. Met LIFE Sparc en het Sigmaplan schakelen we de bijzondere getijdennatuur langs de Schelde in om ons te wapenen tegen de klimaatverandering – vandaag en morgen. Dat maakt ons estuarium een ideaal kandidaat-Geopark.
An Vervliet, gedeputeerde bij Provincie Oost-Vlaanderen voor onder meer Erfgoed en Recreatiedomeinen: “Met de oprichting van een UNESCO Geopark Schelde Delta willen we het ontstaan van het landschap in onze regio rond de Schelde zichtbaar maken, voor bewoners én voor toeristen. We zijn een grensoverschrijdend netwerk van meer dan 100 partners, waaronder ook het Regionaal Landschap Schelde Durme. We willen onder meer aantonen dat we moeten meebewegen met de getijden van de rivier om overstromingen zoals in het verleden te vermijden. Het Sigmaplan is daar een heel mooi voorbeeld van.”
Wat is een UNESCO Geopark?
Elk gebied met waardevol geologisch erfgoed kan door de Organisatie der Verenigde Naties voor Onderwijs, Wetenschap en Cultuur (UNESCO) erkend worden als een Global Geopark. Dat label draagt bij aan de duurzame ontwikkeling van de streek door toerisme te stimuleren. Maar het is veel meer dan enkel een label.
Het Geopark Schelde Delta zal beheerd worden door een Partnerberaad. Daarin werken lokale organisaties en overheden samen om het landschap en de cultuur van de regio te beschermen en de plaatselijke economie te ondersteunen. Ze brengen het gebied internationaal onder de aandacht en trekken wetenschappelijk onderzoek aan. Samen met de beheerders van de andere Geoparken van de wereld vormen ze ook een lerend netwerk.
De Schelde: levend laboratorium
Of de Schelde Delta in aanmerking komt? Om te beginnen zijn er al veertig geosites in kaart gebracht. Stuk voor stuk fantastische locaties waar je de natuur en geologie van de Schelde kan bewonderen, zoals de Barbierbeekvallei, de brakwaterschorren en de Berlaarse paleomeanders. Maar het geheime wapen van de Delta is de manier waarop het de nauwe relatie tussen mens en water weergeeft.
Hier hebben mensen altijd de vruchten van de rivier geplukt, in de vorm van visserij, getijdenmolens en de ‘zilte zaligheden’. De verdronken dorpen zijn dan weer getuige van de gevaren van het water. Door de klimaatverandering is dat vandaag niet anders en zal de situatie zich morgen enkel scherper stellen, als we niet in actie komen. Het maakt van de Schelde Delta een levend laboratorium bij uitstek, waar we al eeuwen leren samenleven met de geschenken en de gevaren van het water.
